FAKTY, WYDARZENIA:

  • 1956 - czerwiec, protest na Wybrzeżu
  • 1956 - październik, VIII Plenum KC PZPR
  • 1956 - 28 grudnia, I Krajowy Zjazd Spółdzielczości Mieszkaniowej

28 grudnia 1956 roku w Warszawie rozpoczęły się obrady I Krajowego Zjazdu Spółdzielczości Mieszkaniowej. Chorzowskiej Spółdzielni Mieszkaniowej przypadło na Zjazd 8 mandatów. Podczas Walnego Zgromadzenia wybrano jednak tylko 5 delegatów, zakładając z góry, że na Zjazd pojedzie trzech - Alojzy Gruszka, Józef Krzyż i Antoni Kapica. Winni oni, jak czytamy w protokole: "przedstawić następujące dezyderaty, i to obniżenie składek na rzecz odgórnych władz spółdzielczych, przedstawić koszty utrzymania budynków przez spółdzielnie i przez przemysł i rady narodowe. Należy żądać, aby zakłady przemysłowe zamieszkującym w domach spółdzielczych dopłacali do zarobków te same dotacje, które się dodaje do dotacji do mieszkań zakładowych".

Odbywający się w warunkach popaździernikowej odwilży Zjazd wskazał na konieczność uregulowania sytuacji prawnej i majątkowej spółdzielni mieszkaniowych, uwypuklił konieczność reformy prawa spółdzielczego, wnioskował o ustalenie systemu pomocy państwa dla budownictwa spółdzielczego (głównie poprzez zapewnienie odpowiednich terenów pod zabudowę, typowej dokumentacji projektowej, dogodnych kredytów oraz wykonawstwa budowlanego) oraz wyznaczył zadania inwestycyjne. Doceniono aktywność działaczy spółdzielni chorzowskiej. Alojzy Gruszka był w prezydium Zjazdu i wszedł w skład Rady Nadzorczej Związku Spółdzielczości Mieszkaniowej. Dwa miesiące później został członkiem Komisji Społeczno-Samorządowej Rady Nadzorczej ZSM. W październiku 1957 roku oddelegowano go w skład Naczelnej Rady Spółdzielczości. Zapewne ubocznym efektem zmian politycznych w państwie było także powołanie w styczniu 1958 roku katowickiego oddziału Związku Spółdzielczości Mieszkaniowej. Do tego momentu ChSM podlegał oddziałowi w Krakowie. Powołany w 1958 oddział katowicki skupiał 26 spółdzielni (w tym 3 z Opolskiego). Swoje zasługi w powołaniu katowickiego oddziału ZSM ma również i Chorzowska Spółdzielnia Mieszkaniowa, głównie przez postać Alojzego Gruszki.

Przyniósł październik 1956 roku i następne miesiące naszej Spółdzielni? Początkowo niewiele - uznanie dla działaczy. Zarząd Związku Spółdzielni Mieszkaniowych przyznał Odznaki Zasłużonego Spółdzielcy Alojzemu Gruszce i Antoniemu Kapicy. W związku ze zbliżającym się 50-leciem Spółdzielni zdecydowano o wznowieniu wydawania "Wiadomości Spółdzielczych", co widocznie okazało się niemożliwe. Natomiast na fakty liczące się dla spółdzielców, a więc na wznowienie akcji budowlanej, trzeba było jeszcze trochę poczekać. Niedługo.